Halil deed een minor in Istanbul: ‘Mensen zeiden: Wtf, waar ben jij dan?’
Studeren in het buitenland is meer dan je vakken volgen op een andere plek. Halil Celik (25, Bestuurskunde) ging vier maanden naar Istanbul voor een minor. Hij leerde vooral veel buiten de muren van de collegezaal.
Deze week deelde Halil op het evenement Going International zijn ervaringen met studenten die overwegen om een deel van hun studie in het buitenland te doen. Wij praatten na het evenement nog even door.
Halil, hoe was het in Istanbul?
‘Ondanks dat ik al tien keer in Istanbul ben geweest, moest ik even wennen. Je bent geen vakantiemannetje meer: de eerste twee weken ging ik veel uit eten en kocht ik allemaal souvenirs en zo. Je geeft dan veel te veel geld uit. Toen dacht ik: oké, dit gaat niet werken. Ik kom hier om een halfjaar te studeren en mezelf een boost te geven.’
Wat heb je daar gestudeerd?
‘De HvA heeft een uitwisselingsprogramma met de Yeditepe Universiteit, dus daar heb ik de minor Political science & international relations gedaan. Ik mocht zelf mijn vakken samenstellen en ik heb bijvoorbeeld een vak over de politiek op de Balkan gevolgd. We praten in Nederland helemaal niet over de Balkanoorlog. Alleen over de Eerste en Tweede Wereldoorlog.’
Hoe was het onderwijs daar?
‘Wil je het echt weten? Ik zat op stoeltjes met een klaptafeltje waar net een A4’tje op paste. Ik had er ook een Snapchat van gemaakt en mensen zeiden: “Wtf, waar ben jij dan?” Dan komt de docent binnen en die begint te vertellen en schrijft alles wat-ie zegt op het bord. Dat is de tentamenstof en als je die kent, haal je je tentamen. Ik moest echt even settelen.’
Ook in het dagelijks leven?
‘Ja, dat duurde wel een maandje. Mijn familie komt uit Turkije en ik ben zelf in Nederland geboren. Ik werd daar niet gezien als Turk, maar ook niet als Nederlander.’
Waar merkte je dat aan?
‘Bijvoorbeeld op onze laatste zaterdagavond. We wilden uitgaan met de internationale studenten, naar een club. Ik liep daar als enige Turk tussen de buitenlanders. Om bij een club binnen te komen, moet je vrouwen meenemen. Dus ik had een vrouw aan mijn linkerarm en een aan mijn rechterarm – puur omdat het moet. Je moet die uitstraling hebben om ergens binnen te komen.’
‘Hij zei iets waar ik van geschrokken ben: “Ga terug naar je eigen land”.’
‘Het eerste dat die bewaker zei was: “Nee man, gaat niet lukken.” Dat is iets wat mij ook hier in Nederland gebeurt, maar ze hoorden daar meteen aan mijn accent dat ik niet uit Turkije kom. Ik vroeg aan hem waarom het niet ging lukken, en toen zei hij iets waar ik van geschrokken ben: “Ga terug naar je eigen land”.’
Dat klinkt niet alsof je echt geaccepteerd werd.
‘Nee, klopt. Dit was wel een extreem voorbeeld hoor, maar je wordt gewoon gezien als toerist. Ze proberen elke cent van je af te plukken. Dat heb ik vier maanden gehad.’
Hoe ging dat bij het zoeken van een kamer?
‘Ik heb mijn oom uit Istanbul ingeschakeld voor de onderhandelingen. Om dezelfde reden. Uiteindelijk was het niet zo moeilijk om iets te vinden. Ik was namelijk bereid om dezelfde huur te betalen als hier in Amsterdam. Dan kun je daar ongeveer een penthouse huren. Ik had een kamer recht tegenover de universiteit.’
Je bent daarheen gegaan in een periode met veel politieke spanningen tussen Turkije en Nederland. Heb je daar iets van gemerkt?
‘In eerste instantie mocht ik daar niet heen van mijn opleiding. Dat stond zo op MijnHvA. Ik schrok daarvan. Toen ben ik naar de opleiding gestapt en heb ik gezegd: ik wilde altijd al in Istanbul studeren. Uiteindelijk heb ik via het College van Bestuur moeten regelen dat ik alsnog toestemming kreeg.’
‘Normaal gesproken zijn er op de Yeditepe universiteit 250 uitwisselingsstudenten en dit jaar waren het er maar vijftig.’
Wat heb je daar geleerd, behalve de vakken die je hebt gevolgd?
‘Het is best heftig, want je staat er alleen voor. Dat voelde iedereen daar wel zo: niemand wist goed met wie hij zijn problemen kon delen. Mocht ik ooit iets in Istanbul willen doen, dan weet ik nu dat het niet zo makkelijk gaat als gedacht. De deuren staan niet echt open.’
Hier in Nederland ook niet altijd, voor mensen met een Turkse achternaam.
‘Nee, maar dan kun je twee dingen doen. Je kunt in een hoekje gaan zitten, of je gaat gewoon door.’
‘Serieus. In zo’n megagrote stad komen er zoveel dingen op je af’
Zou je dan misschien toch weer teruggaan om in Turkije te werken?
‘Niet om daar onderaan de ladder te beginnen. Ik zou wel bijvoorbeeld bij de Nederlandse ambassade willen werken. Het is handig dat ik beide talen spreek.’
Heb je een tip voor studenten die naar het buitenland willen?
‘Je tijd in het buitenland vliegt voorbij, dus stel van tevoren een doel. Wat wil je bereiken met je buitenlandervaring? Serieus. Als je in zo’n megagrote stad komt, komen er zoveel dingen op je af. De eerste maand is gewoon je intro. De tweede maand wen je eraan. De derde maand denk je: oké shit, wat ging ik eigenlijk doen hier? En daarna moet je alweer voorbereiden op je terugkomst in Nederland.’
‘En richt je vooral op je persoonlijke ontwikkeling, want de kwaliteit van het onderwijs is op veel plekken minder goed dan in Nederland.’