Onwennige, maar verrassende gesprekken tijdens Dag van de Dialoog
Daniël Rommens
Tijdens de Dag van de Dialoog op de HvA gingen in het Kohnstammhuis hbo’ers, mbo’s en leerlingen van het voortgezet onderwijs met elkaar in gesprek. Het doel: geen verhitte discussies of debatten, maar een gesprek zonder vooroordelen of standpunten.
‘Hoewel de dialoog een gunst is benadruk ik graag dat niet alles een dialoog nodig heeft.’ Zo start schrijver en inleider van de dag Simone Zeefuik haar presentatie. ‘Vraag je af of je bereid bent om te leren van iemand. Zo ja, ga dan de dialoog aan.’
In de Kohnstammzaal heeft zich een bont gezelschap aan studenten verzameld voor de Dag van de Dialoog, onderdeel van de nationale Week van de Dialoog. Studenten van de opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV), studenten van de mbo-opleiding Sociaal Werk van het ROC en leerlingen van het Metis Montessori Lyceum zijn bij elkaar gekomen om te praten over het thema ‘elkaar zien’.
En dat is heel belangrijk, vindt Ramon Dekkers, docent aan de opleiding CMV. ‘We leven in tijden van verhitte debatten, polarisatie, onrust rond ons slavernijverleden en terreurdreiging. Om polarisatie en extremisme te voorkomen geeft de dialoog meer verbinding dan debat en opinie. Daarom organiseren we deze bijeenkomst samen met Amsterdam Dialoog.’
In groepjes van ongeveer zeven gaan de studenten daarom met elkaar praten, zonder zich te laten leiden door vooroordelen. Studenten van CMV zijn getraind om ieder zo’n groepje te leiden in het gesprek. ‘Erg spannend, maar vooral heel leuk,’ zegt derdejaars CMV student Cheyenne Staaks. Voorafgaand aan dit evenement heeft ze training gehad om het gesprek te leiden. ‘Dat was vooral oefenen, heel veel oefenen. Daarnaast hebben we gekeken naar hoe mensen reageren op bepaalde maatschappelijke vraagstukken.’
Met een plantje in haar handen staat ze te wachten tot haar groepje compleet is. ‘We hebben allemaal een plantje of bloemetje gekregen om het wat gezelliger te maken op tafel.’ Zelf heeft ze nog wat pakken koek mee genomen.
‘Ik heb eigenlijk nog nooit zo lang en serieus gepraat met mensen die ik niet ken’
Eenmaal bij elkaar aan tafel begint het gesprek wat stroef. Iedereen krijgt een placemat met daarop de opbouw van het gesprek: dialoogstappen, gespreksregels, vragen per stap. Een dialoog voeren met elkaar is geen eitje, zo blijkt. Het gesprek begint met een voorstelronde – er is nog niet heel veel enthousiasme te ontdekken bij de studenten.
Langzamerhand komt het gesprek meer op gang en kan iedereen wel iets vertellen over wat ‘elkaar zien’ voor hen betekent. Het thema blijft een beetje vaag, maar daardoor kan iedereen wel zijn eigen interpretatie eraan geven. Dat leidt tot interessante onderwerpen: eenzaamheid onder jongeren, toekomstdromen en ook de zwartepietendiscussie. ‘Vorig jaar hoorde ik van een vriendin dat ze bij haar in de Albert Heijn poppen van Zwarte Piet verkochten. Ik werk zelf bij Albert Heijn, maar ik heb gezegd absoluut niet te komen werken als ze dit proberen,’ zegt een vierdejaars CMV-studente.
Na ruim een uur is het tijd voor een korte evaluatie: hoe vonden de studenten het om op deze manier te praten met elkaar? ‘Onwennig’, zegt een 15-jarige leerling van het Metis Montessori Lyceum. ‘Ik heb eigenlijk nog nooit zo lang en serieus gepraat met mensen die ik niet ken.’
Voor Cheyenne is het haar eerste keer als gespreksleider: ‘Ik vond het tof om te merken dat iedereen de tijd voor elkaar nam, respect voor elkaar had en elkaar leerde kennen. Het was leuk dat het een gesprek was met mensen die anders niet snel met elkaar in contact komen. Daar is de dag van de dialoog ook voor: om elkaar te leren kennen, meer inzicht en begrip te krijgen, en om connectie te vinden.’
