‘Jessica, je past perfect in ons team van witte mannen’
Rosa Tromp | Jessica Singh
Eerst zat ze er zelf in de collegebanken, nu is ze medewerker en docent aan de HvA. Jessica Singh schrijft columns voor HvanA over de hogeschool die ze van twee kanten heeft leren kennen. Deze keer: hoe een opmerking over Jessica's huidskleur haar nog altijd parten speelt.
‘Jessica, je past perfect in ons team. We hebben behoefte aan wat kleur in ons team van witte mannen.’ De zin bleef als een echo hangen in mijn gedachten, verstorend en ontmoedigend. Terwijl ik me probeerde te concentreren op het gesprek, drong het besef door dat mijn plaatsing in het docententeam misschien meer te maken had met mijn huidskleur dan met mijn talent en kwaliteiten. Was ik slechts een attribuut, een uithangbord om diversiteit te tonen?
Dit moment vorig jaar bij de HvA bracht me tot nadenken. Is het eerlijk om organisaties te veroordelen voor het selecteren op huidskleur? We streven er immers naar. Maar wanneer het je zelf overkomt, voel je je plotseling een object. Inclusief werven, een nobel streven om diversiteit te vergroten, lijkt wat dat betreft soms contraproductief. Het benadrukken van achtergrond in plaats van competenties kan het gevoel van welkom zijn juist ondermijnen.
Was ik dan slechts een uithangbord van diversiteit?
De laatste jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor inclusief werven. Zeker ook op de HvA, waar zelfs een percentage ‘niet-westerse medewerkers’ werd genoemd om naar te streven. Om die doelstelling te bereiken kwam er onder meer een traineeprogramma voor ‘bi-culturele docenten’. Doelstellingen, meetmomenten, percentages: allemaal om het percentage van mensen met een bepaalde achtergrond te verhogen binnen de HvA.
Toch zou het denk ik beter zijn als we mensen niet in hokjes plaatsten op basis van hun achtergrond. Sollicitanten verdienen een kans vanwege hun kwaliteiten, niet omdat ze diversiteit vertegenwoordigen. Tijdens sollicitatiegesprekken moeten we toch de focus leggen op wat iemand te bieden heeft, in plaats van op hun kleur?
Ik begrijp het belang van inclusief werven, zeker ook binnen onderwijsinstellingen. Het draagt bij aan herkenning van studenten en een diverse toekomst. Maar het is pas echt inclusief werven als iemand wordt gekozen om wat ze kunnen bijdragen, niet alleen om de kleur die ze vertegenwoordigen. En laten we het alsjeblieft ook geen ‘kans geven’ noemen. Deze term suggereert dat je op basis van je achtergrond een achterstand hebt en dus een kans moet krijgen om iets te bereiken.
Hoewel het zeker waar is dat we soms in deze wereld een achterstand hebben, puur vanwege wie we zijn, mogen we niet vergeten dat deze term afbreuk doet aan al onze andere kwaliteiten en eigenschappen. Nu, een half jaar later, knaagt het gevoel bij mij namelijk nog steeds. Sinds dat gesprek ben ik gaan twijfelen aan hoe sommige medewerkers mij zien.
Wat denken ze over mij? Beschouwen ze mij meer als een middel om een doel te bereiken? Of is het mogelijk dat ik misschien voorgetrokken ben ten opzichte van een witte vrouw met vergelijkbare kwaliteiten? En als dat het geval is, kunnen we dan nog wel spreken van inclusief werven, of wordt het juist daardoor minder inclusief?
Mijn hoofd tolt soms van alle speculaties waar ik zo nu en dan over pieker. Terugkomend op dat gesprek: ik begrijp heus dat er geen kwade intentie was, maar het is in ieder geval goed voor iedereen om bewust te zijn van de woorden die je kiest. Ze kunnen meer impact hebben dan je denkt.
