Spijkerhard rapport kraakt ‘nalatige’ HvA bij ‘experiment’ CO+CB
Paul Disco | Het Benno Premselahuis van de Faculteit Digitale Media en Creatieve Industrie
Opnieuw is er stof tot nadenken bij Communicatie en Creative Business. Nu vanwege een kritisch rapport over de ‘onbehoorlijke’ werkwijze van de HvA, die bij het aanpassen van de organisatie van de opleidingen de deelraad zou hebben gepasseerd. ‘Pover bestuur.’
Het rapport komt van TriasNet Consultants, een bureau dat juridisch advies levert over medezeggenschapskwesties in het hoger onderwijs. Zij zijn ingeschakeld door de deelraad van de Faculteit Digitale Media en Creatieve Industrie (FDMCI). Het rapport is in handen van HvanA.
Het twistpunt
Waar gaat dit over? Communicatie en Creative Business (CO+CB) werken sinds dit studiejaar met het nieuwe ‘stonesmodel’. Een grote onderwijsvernieuwing, waarover afgelopen studiejaar al de nodige discussie is ontstaan.
‘Dit proces duidt niet alleen op pover bestuur, het is ook direct in strijd met de wet’
Maar niet alleen het onderwijs zelf is vernieuwd; ook aan de organisatie van de opleidingen is gesleuteld. Zo kwamen er nieuwe functies bij: elke ‘stone’ die studenten volgen, wordt nu aangestuurd door een stonecoördinator. De taakverdeling is daarbij veranderd.
Dit besluit? Dat is door het College van Bestuur (CvB) de afgelopen jaren intern een ‘pilot’ of ‘experiment’ genoemd. Volgens het CvB ging het niet om een reorganisatie, maar om een experiment met kleinere docententeams. De managers van CO+CB moeten anders aan meer dan 250 collega’s leidinggeven.
Maar is het wel een experiment? Volgens de deelraad van FDMCI gingen er juist grote veranderingen mee gepaard, die niet zo een-twee-drie zijn terug te draaien. De raad vindt dat instemming van de medezeggenschap was vereist, of je het nu een experiment noemt of niet. Dat vermoeden van de deelraad wordt nu in het rapport van TriasNet bevestigd.
‘Nietig’
Het rapport van TriasNet liegt er niet om: er staan kiezelharde conclusies in. Zo zou het besluit om tot de nieuwe organisatie van CO+CB over te gaan als ‘nietig’ kunnen worden verklaard. Door de medezeggenschap niet voldoende in the loop mee te nemen, zou het CvB in strijd met de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) hebben gehandeld.
De Inspectie van het Onderwijs bracht recentelijk een rapport uit over het Amsterdam Fashion Institute (AMFI), het mode-instituut van de HvA dat ook onderdeel is van FDMCI. De Inspectie wilde de opleiding opnieuw langs de meetlat leggen.
Een van de kanttekeningen in het rapport is dat de opleidingscommissie en examencommissie niet voldoende worden meegenomen in de besluitvorming van het management. De examencommissie zou lange tijd kritisch zijn geweest op het management van AMFI, maar er zou weinig aandacht geweest zijn voor hun zorgen.
Kwalijk, vindt TriasNet, dat zich bijzonder fel uitlaat over de kwestie. ‘Dit proces duidt niet alleen op pover bestuur, het is ook direct in strijd met de wet en de eigen HvA-reglementen.’ Het bureau schrijft in zijn rapport dat het er haast op lijkt dat de ‘besluitvorming welbewust in het verborgene moest plaatsvinden’.
Volgens TriasNet heeft het College van Bestuur de Branchecode Goed Bestuur (BGB) geschonden. Bij het proces is ‘ernstige nalatigheid’ vertoond, ‘onzorgvuldigheid, zelfs onbehoorlijk bestuur, in een bestuurscultuur die een sterk hiërarchische indruk maakt’.
Het lijkt er haast op dat ‘besluitvorming welbewust in het verborgene moest plaatsvinden’
Vertrouwenskwestie
Niet alleen de deelraad voelt zich gepasseerd. Ook de opleidingscommissie en examencommissie van CO+CB voelen zich niet altijd betrokken bij de koers van het management. Dat blijkt uit een brief die de commissies op 21 juni sturen naar het management van CO+CB en HvA-bestuur. Ook HvanA krijgt de brief in handen.
‘Het vertrouwen balanceert op dit moment tussen laag en geheel afwezig’, schrijven de commissies. ‘We ervaren een vaak rommelige en uiterst trage gang van zaken in het contact met de decaan en opleidingsmanagers.’ Met eerdere brandbrieven en adviezen is soms te weinig gedaan, stellen de commissies. Zoals over het afschaffen van de bestaande minoren: konden die niet blijven? Het management zou er niet op tijd op hebben gereageerd.
‘Het vertrouwen balanceert op dit moment tussen laag en geheel afwezig’
Gesprek aangevraagd
Hoe nu verder? De commissies willen direct na de zomervakantie met de decaan en opleidingsmanagers in gesprek. TriasNet doet dezelfde aanbeveling: iedereen zal goed met elkaar om de tafel moeten, zodat er van dit proces te leren valt.
Het ‘experiment’ zelf zou als kwestie aan de landelijke geschillencommissie voor medezeggenschap kunnen worden voorgelegd. De vraag is echter wat studenten en medewerkers daar op dit moment mee winnen.
Niet alleen over de procedure van de vernieuwingen bij CO+CB klinkt kritiek. Ook aan het stonesonderwijs zelf wordt getwijfeld.
In maart meldde iemand binnen CO+CB zich met een klacht bij het College van Bestuur (CvB). Studenten zouden met het nieuwe stonesmodel veel te weinig uren maken voor hun studiepunten. Het CvB heeft naar aanleiding daarvan een onderzoek laten uitvoeren. Daaruit moet blijken of de 'klokkenluider' gelijk heeft.
TriasNet pleit met name voor een nieuwe bestuurscultuur binnen de HvA. Niet alleen mogen dit soort besluiten niet zo van bovenaf doorgevoerd worden door het bestuur; de relatie tussen bestuur en medezeggenschap zou ‘transparanter, opener en respectvoller moeten zijn’.
Bij CO+CB zelf volgt nog een rapport onder leiding van lector Quirine Eijkman (Hogeschool Utrecht) over de opleiding. Dat gaat over een ander verondersteld pijnpunt: de geringe studiebelasting (zie kader). De uitkomsten van dat onderzoek worden ook deze week verwacht.
Hieronder lees je de reactie van het College van Bestuur op de aantijgingen uit het rapport.
‘We betreuren het feit dat er achteraf bij de deelraad onduidelijkheid is ontstaan over de wijze waarop de medezeggenschap destijds is betrokken bij de pilot.’
‘Deelraad en OC zijn regelmatig geïnformeerd over de pilot en hun advies en input zijn meegenomen in tussentijdse en eindevaluaties van het lectoraat Samenwerkende Professionals. In november 2020 is het besluit dan ook bewust op deze wijze genomen, omdat het een pilot betrof.’
‘Door de groei van opleidingen worden docententeams soms te groot om adequaat leiding aan te kunnen geven. Het CvB heeft daarom een langlopend instemmingstraject om bij meerdere opleidingen te werken met kleinere docententeams. De CMR heeft hier vorige week instemming op gegeven, waarmee een toekomstbestendige oplossing is gevonden voor docententeams binnen de HvA.’
‘Naast deze organisatieverandering is de medezeggenschap intensief betrokken bij de onderwijsvernieuwing binnen COCB. Wij willen dan ook benadrukken dat wij grote waarde hechten aan de medezeggenschap. Wij blijven met elkaar in gesprek gaan om hun betrokkenheid te waarborgen en het vervolgproces naar tevredenheid in te richten.’
