‘De HvA en de samenleving barsten van aannames dat je wel weet hoe het werkt’
Rosa Tromp
Naast overtuigd twijfelaar is Jacob Eikelboom docent bij de opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening. Elke twee weken schrijft hij een column over het verwarrende leven op en rond de hogeschool. Deze week over de verborgen spelregels van de hogeschool die niet elke student kent.
Het eerste mailtje dat ik van eerstejaarsstudent Kees kreeg, had als aanhef ‘Beste meneer Eikelboom’. Ik kende hem toen nog niet. In de les, een paar dagen na die mail, prees ik Kees om de goede woordkeuze. Niet te formeel, niet te informeel. We hadden een geanimeerd gesprek over taal en hoe dat nu werkt, de juiste toon kiezen.
Een paar dagen later kreeg ik weer een mail van Kees. Nu was de aanhef: ‘Hoi Jacob (hopelijk is hoi gepast)’. Na twee mails en één les wist ik dat hij op de weg naar volwassenheid had opgepikt: hoe dat werkt, toon kiezen, aanspreken, contact leggen. Niet alle studenten zijn op diezelfde route dat boekje met ongeschreven regels tegengekomen. Dat zou geen belemmering mogen zijn, maar dat is het wel. En dat is jammer. Nee, verspilling. Verspilling van potentie.
De groep die niet meteen de onuitgesproken verwachtingen van het studieleven kan waarmaken, is aanzienlijk. Deze studenten zijn vaak de eersten in hun omgeving die gaan studeren. Ze hebben geen voorbeeld, geen routekaart en geen vraagbaak. Hard werken is vaak de oplossing die ze dan kiezen. Maar er is meer nodig.
‘Er is meer nodig dan een diploma of geld om succesvol te worden’
Het boek (en bestseller) Veranderen: methode gaat over zo’n student. De Franse auteur, de 29-jarige Édouard Louis, als tiener onbekend met alle ongeschreven regels en daardoor een potentiële uitvaller, is inmiddels een succesvol auteur, heeft tienduizenden volgers op sociale media en wordt in alle uithoeken van de wereld gevraagd zijn verhaal te delen.
Édouard beschrijft hoe het hem lukt om als eerste inwoner van een schraal arbeidersdorp naar het vervolgonderwijs in een middelgrote stad te gaan. In die stad maakt hij kennis met alles wat verder reikt dan fast food, blockbusters, populisme en in zijn geval, homohaat. De volgende stap: studeren in Parijs. Die stap slaagt, omdat hij een netwerk om zich heen heeft weten te verzamelen. Deels door neuken, maar vooral door nieuwsgierig te zijn naar alles wat onbekend is.
Het boek laat zien dat er meer nodig is dan een diploma of geld om succesvol te worden. Kennis van cultuur en een breed netwerk zijn voorwaarden om een stap verder in het leven te zetten. Net als op de HvA. Studeren is meer dan een studiehandleiding volgen en een tentamen maken. Maar wie vertelt je dat het handig is om deel te nemen aan dat niet-verplichte uitje? Wie wijst je op de geitenpaadjes om na de deadline toch nog een verslag in te kunnen leveren? Wie tipt jou over handige contacten voor de beste stageplekken? Wie ondersteunt jou als je het even niet snapt of niet ziet zitten?
Niet alleen de HvA, maar de hele samenleving barst van aannames dat je wel weet hoe het werkt. Of het nu een festival, je schoonfamilie of een werkplek is. Afstemmen met het onbekende, verbreden van je bestaand repertoire, dat zijn sleutels tot succes. En af en toe een goedgekozen date.
