De ‘loketten’ van de HvA: waar kun je terecht na ongewenst gedrag?

25 januari 2022
Beeld:

HvanA

Geplaatst door
Kyrie Stuij
Op
25 januari 2022

Wat doe je als je op de HvA iets hebt meegemaakt wat niet goed voelt? Waar kun je terecht voor hulp, of om melding te maken van ongewenst gedrag? En kan dat eigenlijk alleen worden aangepakt als jij je meldt?

Loketten om (seksueel) ongewenst gedrag aan te kaarten. Die zouden er genoeg zijn geweest bij The Voice of Holland. Dat zei John de Mol in het veelbesproken interview in het programma BOOS van Tim Hofman. Elk bedrijf heeft van die ‘loketten’. Hoe zit dat op de HvA? Natasja van Schaik en Cora Verkley zijn twee vertrouwenspersonen waarbij je terecht kan als je op de HvA gedrag meemaakt dat niet goed voelt. Van Schaik is er voor medewerkers, Verkley voor studenten.

 

Waarvoor kunnen we, als studenten en medewerkers, precies bij jullie terecht? 

Verkley: ‘Voor alles dat je ervaart als onder ongewenst gedrag. Seksueel overschrijdende opmerkingen, intimidatie, discriminatie en pesten bijvoorbeeld. Het gaat daarin om hoe jij het ervaart. Er is niemand die gaat beoordelen of dat gevoel klopt. Als jij iets als ongewenst ervaart, dan staan we klaar.’

Flinke stijging meldingen

Het aantal meldingen bij vertrouwenspersonen op de HvA is vorig schooljaar fors gestegen ten opzichte van 2019-2020. Bij de vertrouwenspersonen voor studenten kwamen er 88 meldingen binnen, dat is een stijging van 155 procent. Voor medewerkers zijn die cijfers nog niet bekend, maar volgens Van Schaik is het aantal ‘niet minder’ dan bij de studenten. De laatste cijfers komen uit 2020, in het studiejaar 2019-2020, waren er 64 meldingen van medewerkers.

Wat als ik bang ben dat jullie de persoon kennen om wie het gaat? Hoe onafhankelijk zijn jullie als vertrouwenspersonen? 

Van Schaik: ‘We zijn heel erg onafhankelijk. We hebben geen leidinggevende en hoeven aan niemand verantwoording af te leggen. Wij hebben ook geheimhoudingsplicht. Mensen ervaren nog weleens angst om een melding te maken. Het klinkt formeel, ze zijn bang dat er gelijk iemand ontslagen wordt als ze met ons praten. Dat is niet zo. Je kunt ook met ons sparren, vragen stellen, een situatie voorleggen. We kunnen je adviseren en eventueel doorverwijzen, maar het is en blijft aan jou of je wat wil doen.’

 

Hoe komen we met jullie in contact? 

Van Schaik: ‘Medewerkers kunnen rechtsstreeks contact met ons opnemen. Als je op MijnHvA in de A-Z-lijst zoekt op ongewenst gedrag, dan kom je op een pagina met informatie. Je ziet onze foto’s, telefoonnummers en e-mailadressen en ook een video waarin we er meer over vertellen.’ 

 

Verkley: ‘Voor studenten gaat het iets anders. Zij maken via een digitaal formulier een melding. En dan nemen we altijd binnen korte tijd, maximaal twee dagen, telefonisch contact op.’ 

‘Als het over seksuele intimidatie gaat, kunnen we kort zijn: dat is een mannenprobleem’ 

Hoe gaat het met de sociale veiligheid op de HvA? Wat is jullie indruk?

Verkley: ‘Ik heb het idee dat het steeds beter gaat. Het aantal meldingen dat we binnenkrijgen is gestegen ten opzichte van vorig jaar. Dat kun je zien als iets negatiefs, maar mijn indruk is dat mensen ons vooral beter weten te vinden.’

 

‘Bovendien is sociale veiligheid de laatste jaren meer onderwerp van gesprek, denk aan Metoo, Black Lives Matter en nu alles rondom The Voice of Holland. En als het gaat om seksueel overschrijdend gedrag denk ik dat er iets anders meespeelt. Mensen realiseren zich nu dat bepaald gedrag helemaal niet normaal is, en gaan zich meer uitspreken.’

 

Van Schaik: ‘Natuurlijk kan de drempel om ons te vinden nog lager. Het is alleen maar goed als we nog zichtbaarder worden en daar zijn we ook mee bezig. Voor medewerkers is de informatiepagina over vertrouwenspersonen bijvoorbeeld vernieuwd, er staan nu foto’s bij de namen, we hebben een video gemaakt. En we willen vooral vaker fysiek in gesprek. Naar afdelingen toe, in alle lagen van de organisatie in gesprek gaan over gewenst gedrag onder medewerkers.’

Amfi

Ook op de HvA hebben mensen zich kort geleden uitgesproken over machtsmisbruik en overschrijdend gedrag. Het is nog geen jaar geleden dat onafhankelijke onderzoekers snoeiharde conclusies trokken over de onveilige cultuur op het mode-instituut. Een deel van de kritiek ging over ‘docenten die zich gedroegen als ‘vileine juryleden’ in een ‘Voice of Holland-achtige’-afvalrace’.

Gewenst gedrag is toch vanzelfsprekend? Moeten we het niet hebben over ongewenst gedrag? 

Van Schaik: ‘Is gewenst gedrag vanzelfsprekend? Vraag maar eens aan een groep medewerkers of je elkaar mag aanraken op de werkvloer. De een vindt het normaal om een collega een klopje op de schouder te geven en te vragen naar z’n weekend. De ander vindt elke vorm van fysiek contact onacceptabel. Of vraag eens of je grappen mag maken op de werkvloer. En als dat mag, waar ligt dan de grens? Zo kom je er gaandeweg achter waar grenzen liggen en hoe die dus per persoon flink kunnen verschillen.’ 

 

Verkley: ‘Het gaat niet om intentie. Mensen bedoelen het niet altijd verkeerd, maar als het voor de ander niet goed voelt, dan moeten we het daar over hebben. Die gesprekken hierover zijn ook belangrijk voor studenten. Ik ben eerder langsgeweest bij studieverenigingen en ben meerdere keren naar klassen gegaan om het erover te hebben. Sinds kort hebben we meer mensen in dienst, ik verwacht dat we dit de komende tijd meer kunnen doen.’ 

‘Probeer je maar uit te spreken als je het gevoel hebt dat jij als enige iets niet gewoon vindt’

Wat vinden jullie ervan als iemand als John de Mol zegt: ‘vrouwen moeten zich melden, anders kunnen we niks doen’?

Van Schaik: ‘Als het om seksuele intimidatie gaat, en we kijken naar de statistieken, dan kunnen we kort zijn: dat is een mannenprobleem. Hun gedrag is daarin de oorzaak. Het is belangrijk dat er een cultuur is waarin heel helder is dat mannen zich moeten gedragen, en slachtoffers zich veilig voelen om melding te doen.’

 

‘De Mol vergist zich in hoe lastig dat laatste kan zijn. Denk maar eens na: als je aan een nieuwe baan begint, dan valt je in het begin nog van alles op: of mensen wel of niet met elkaar lunchen, de grappen die ze maken. Na vier maanden valt het niet meer op. Het is gewoon geworden, je dagelijkse realiteit. Probeer je dan maar uit te spreken, als je het gevoel hebt dat jij de enige bent die iets niet gewoon vindt.’

 

Verkley: ‘Natuurlijk ligt het niet aan de vrouwen. Die cultuur is inderdaad heel belangrijk. Uiteindelijk helpt het ook als anderen, in ons geval studenten en medewerkers, zich uitspreken als ze iets zien wat niet door de beugel kan.’