Scriptieprijs voor Carlo: ‘In lesboeken bestaan geen mensen met beperkingen’
Niet alleen vrouwen en mensen met een niet-westerse naam zijn ondervertegenwoordigd in schoolboeken. Ook mensen in een rolstoel, doven en blinden zijn niet te vinden. Dat ontdekte Carlo Valsecchi — die zelf in een rolstoel zit — tijdens zijn scriptie.
De Zwitserse Carlo Valsecchi (27, Lerarenopleiding Engels) heeft het hele Engelse boek van zijn havo 2-klas doorgespit. Maar nergens was een tekst of een foto te vinden van iemand met een lichamelijke beperking.
Als je naar lesboeken van middelbare scholieren kijkt lijkt het net alsof ieder mens perfect is. Mensen met een lichamelijke beperking bestaan niet. En dat is niet representatief voor de echte wereld. Die conclusie trok Carlo in zijn scriptie en dat leverde hem de Gerard Westhoffprijs op: een award die wordt uitgereikt aan de student met de beste scripie op het gebied van talenonderwijs.
’Ik dacht: Nederland is een plat land, ideaal voor mensen in een rolstoel. Maar het was vreselijk’
Ziekte
Carlo: ‘Naast de analyse van het studieboek heb ik ook vier docenten geïnterviewd over inclusiviteit in het onderwijs. Geen van hen kon een definitie geven van wat inclusief onderwijs überhaupt betekent en hoe je dat als leraar in je lessen verwerkt.’
Die bevinding vond de jury van groot belang: ‘Deze scriptie is zowel een eye-opener als een wake-up call voor iedereen die verantwoordelijk is voor het vormgeven van passend onderwijs: docenten, schoolleiders, lerarenopleiders en educatieve uitgevers’, aldus het juryrapport. Zijn onderzoek legt volgens de jury een blinde vlek in lesmateriaal bloot: ‘Als alle verwijzingen naar mentale of fysieke beperkingen ontbreken, dan lijkt het alsof beperkingen in de klas en daarbuiten niet bestaan.’
Het onderzoek ligt Carlo na aan het hart. In 2010, op achttienjarige leeftijd, werd bij hem leukemie geconstateerd. Na een succesvolle stamceltransplantatie slaat het noodlot nog een keer toe, als Carlo op een ochtend wakker wordt en zijn benen niet meer voelt. In het ziekenhuis blijkt dat de zenuwen in zijn ruggenmerg beschadigd zijn. De artsen verwachten niet dat Carlo ooit nog kan lopen.
(Carlo hield eerder een Ted Talk over het overwinnen van kanker. Tekst loopt door onder de video.)
Blokkeren
Sinds Carlo in een rolstoel door het leven gaat merkt hij dat er niet altijd aan invaliden wordt gedacht. ‘Toen ik werd aangenomen op de Engelstalige Lerarenopleiding Engels op de HvA dacht ik: ‘Nederland is een plat land, ideaal voor mensen in een rolstoel. Maar het was vreselijk.’
‘Voor mijn scriptieonderzoek ben ik op bezoek geweest bij een middelbare school in het zuiden van het land om een docent te interviewen. Nergens in die school was een invalidentoilet te vinden, en in de wc-hokjes was niet genoeg ruimte om de deur dicht te doen. Daardoor moest een vriend de toegangsdeur tot het hele mannentoilet blokkeren zodat ik naar de wc kon.’
Na zijn ervaring in Nederland en de uitkomst van zijn scriptie is Carlo vastbesloten zijn leerlingen hier meer bewust van te maken. ‘In mijn lessen verwerk ik rollenspellen waarbij iemand in een rolstoel uit eten wil in een restaurant. Mijn studenten moeten dan bijvoorbeeld in het Engels vragen of ze ergens naar de wc kunnen, of klagen dat ze niet naar binnen komen. Ik denk dat inclusiviteit in lessen en leerboeken ervoor kan zorgen dat leerlingen toleranter zijn en zelf iets gaan veranderen voor mensen met een beperking.’