Vastgelopen met je scriptie? Deze studenten gaan blokken op de Balkan

23 mei 2019
Beeld:

Privéarchief Andrina Sol

Geplaatst door
Sterre van der Hee
Op
23 mei 2019

Naast het grote aanbod van scriptiehulpbureaus is er nu iets nieuws: de scriptiereis naar Noord-Macedonië. Werkt dat? En wat vinden onderwijsinstellingen ervan? ‘Op mijn opleiding zeiden ze: je bent een professional, je moet je scriptie alleen en zelfstandig kunnen uitvoeren.’

Stel je voor: wakker worden in een klein kamertje aan het meer van Ohrid in Noord-Macedonië. Besneeuwde bergtoppen in de verte. Dan douchen in je badkamertje en op naar het ontbijt, compleet met huisgemaakte jam en lokale ajvar, waarna je vlug een plekje zoekt om je laptop open te klappen. Hier werk je zes dagen aan je scriptie. 

 

Aanlokkelijk?

 

Het is de ‘scriptiereis’ van bedrijf Reizen voor Focus, vorig jaar bedacht door Andrina Sol (43), voormalig docent aan Hogeschool InHolland. ‘Aanvankelijk wilde ik vooral de Balkan aantrekkelijker maken,’ zegt ze. ‘Ik heb een tijd in Albanië gewerkt en vond het een prettige omgeving: rust, bergen, weinig afleiding.’ Vanuit die gedachte besloot ze scriptiereizen te organiseren. ‘Daar werk je vanuit ontspanning: je hoeft niet telkens “aan” te staan, zoals in Nederland. Iedereen volgt een eigen ritme. Alleen het ontbijt is op een vast moment.’ In 2018 gingen al vier studentengroepen op reis, dit jaar zijn er twee vertrokken.

Beeld: Beeld: privéarchief Andrina Sol

Het is een nieuw concept, zo lijkt het – er zijn weinig soortgelijke scriptiereizen. Wel lijkt het sterk op het groeiende aanbod van schrijfretraites, -huisjes en -boerderijen. Die zijn te vinden van de Oude Buisse Heide tot in de Algarve en adverteren met slogans als ‘Ver weg van alle afleiding’ en ‘Schrijven is lijden – of niet!’. Het lijkt een nieuwe aanvulling op de tientallen scriptiebegeleidingsbedrijfjes in Amsterdam die tegen wisselende tarieven feedback en spelfoutenchecks verzorgen.

 
Vastgelopen

De scriptiereis is niet goedkoop: studenten betalen zo’n achthonderd euro voor de achtdaagse reis, inclusief maaltijden, gedeelde slaapkamer, twee ‘focusgesprekken’ en de retourvlucht tussen Amsterdam of Eindhoven en de Noord-Macedonische hoofdstad Skopje. Wie eigen slaapruimte wil, betaalt 80 euro bij. ‘Het is veel geld,’ zegt Paulien Staal (23), die vorig jaar meeging en studeerde aan hogeschool Van Larenstein in Velp. ‘Tegelijkertijd was ik al zes maanden met mijn scriptie bezig. Ik dacht: laat ik er maar gewoon voor gaan.’

 
Paulien concludeerde kort daarvoor dat ze was vastgelopen. ‘Mijn ouders hebben een bedrijf waar ik ook werk, dus het was moeilijk om thuis motivatie te vinden. Er waren honderdduizend andere dingen te doen.’ Daarnaast bezocht ze als tiener ’s zomers al een bijleskamp. ‘De verandering van omgeving werkt goed voor mij. En ik houd van reizen, dus het was een mooie oplossing.’

‘Op andere gebieden, bijvoorbeeld bij sport of in je werk, is een extra coach heel normaal’

Als docent merkte Sol dat studenten tijdens hun scriptietijd soms ‘onderduiken’: ze lopen vast of vinden het überhaupt moeilijk om te beginnen. ‘Sommigen durven zelfs hun docent niet meer te benaderen.’ Met de reis wil ze studenten weer zelfvertrouwen te geven. ‘Op andere gebieden, bij werk of sport, is een extra coach heel normaal. Studenten zijn soms heel alleen. Ik haal de druk eraf: mensen worden blij van de stukjes die ze wél schrijven of van het beginnetje dat ze maken.’ Ze geeft geen inhoudelijk commentaar, maar helpt wel bij het structureren van informatie. ‘Waarom zou je in je eentje moeten ploeteren als je ook op een plezierige manier aan je scriptie kunt werken?’

 

(Lees verder onder de afbeelding)

Beeld: Privéarchief Andrina Sol

Emotionele blokkade  
Georganiseerde ‘scriptiehulp’ levert ook commentaar op. Moet je een scriptie niet helemaal zelf kunnen schrijven, met eigen discipline en motivatie? En is een scriptie nog een zelfstandig geschreven, origineel werkstuk als je dagenlang hulp hebt gehad? De Algemene Onderwijsbond (AOb) toonde zich in 2016 kritisch, ook over het grote aanbod aan scriptiebegeleidingsbureaus. ‘Wij vinden dat je na vier jaar zelf je scriptie moet kunnen schrijven’, aldus een woordvoerder tegen de NOS. ‘Het is raar als dat niet lukt.’

Beeld: Beeld: Privéarchief Romy | UvA-student Romy, die voor dit verhaal liever niet herkenbaar op de foto wil

UvA-student Romy (26, Biological Sciences), die in april naar Noord-Macedonië vertrok en in dit artikel niet met haar achternaam genoemd wil worden, is het oneens met de Onderwijsbond. ‘Technisch gezien kan ik een scriptie schrijven, maar ik was emotioneel geblokkeerd’, zegt ze daarover. ‘Ik was overspannen geweest en had faalangst. Tijdens de reis konden we ook buiten werken, in een hangmat of met uitzicht op het meer, waardoor mijn hele blokkade wegviel. Je zit niet opgesloten in de UB.’ Ze ziet het ook als uitkomst voor studenten die bijvoorbeeld vier dagen werken en daardoor weinig tijd hebben voor hun scriptie. ‘Dat is waar deze begeleiding om gaat.’


Ook docenten zijn soms ongelukkig met de scriptiebegeleiding, weet Saskia Grupper (31), student aan de Hogeschool Saxion. Ze volgt de opleiding Small Business & Retail en ging vorig jaar mee op scriptiereis. ‘Op mijn opleiding zeiden ze: je bent een beroepsprofessional, je moet je scriptie zelfstandig kunnen uitvoeren,’ vertelt ze. ‘Maar ik sta aan het begin van mijn carrière. Ik vind het fijn om te kunnen sparren. Mensen denken dat hbo’ers of wo’ers geen ondersteuning nodig hebben, maar zij kunnen ook een coach gebruiken, een fan, een stimulans. Dat ontbreekt nog weleens.’

Vakantiegevoel
De studenten kregen uiteindelijk ‘ontieglijk veel gedaan’ in de week, zeggen ze zelf. Paulien maakte haar literatuuronderzoek en studeerde twee maanden later af, Romy schreef haar introductie en Saskia kreeg na de reis haar diploma, ondanks de negatieve feedback. Uiteindelijk erkenden de docenten het voordeel van de extra scriptiebegeleiding. ‘De hele scriptie afmaken in één week is niet de bedoeling,’ zegt organisator Sol. ‘Het gaat om het terugkrijgen van je vertrouwen, en vrij zijn om te doen wat je nodig hebt. Als je eenmaal terug bent, kun je dan weer verder werken.’


Dan rest de vraag: kun je niet gewoon naar de Veluwe voor wat rust en ruimte? Dat zou wellicht ook werken, zegt Paulien. ‘Maar dit gaf meer een vakantiegevoel.’ Romy: ‘Wij hadden een leuke groep en maakten ook uitjes, gingen uit eten. Je blijft niet in je hoofd zitten.’ Saskia: ‘Je kunt je echt afsluiten. Voor mij was dat nodig om tot bepaalde resultaten te kunnen komen.’