Taalcolumn | Verfromfaaid of verfomfaaid

22 mei 2019
Beeld:

Screenshot YouTube (Sony Pictures) | Actrice Maggie Smith als dakloze in de film Lady in the Van

Geplaatst door
Redactie HvanA
Op
22 mei 2019

Van managementtermen tot woordspelingen. HvA-docenten van het blog ikzegookmaarwat.nl (IZOMW) nemen je in deze tweewekelijkse column mee in hun verwondering én vermaak over taal. Vandaag: Is het ‘verfromfaaid’ of ‘verfomfaaid’?

Ik dacht altijd dat het ‘verfromfraaid’ was, tot op de dag van gisteren. Opeens corrigeerde een collega IZOMW’er me: ‘verfomfaaid is het’ – gelukkig hoorde ons lijdend voorwerp het niet.

 

Hoe raakten we in dit gesprek? We zaten in een niet nader te noemen Aziatische afhaaltent en opeens spotte ik een dame op leeftijd met grijs piekhaar, strenge bril, wijde zwarte jas. ‘Sprekend mijn schoonmoeder, maar dan de slordig verfromfraaide versie,’ fluisterde ik.

 

Enfin. Verfomfaaid betekent verkreukeld of verfrommeld. In het Nederduits gebruikten beroemdheden als de Gebroeders Grimm het werkwoord ‘verfumfeien’ om aan te duiden dat iemand zijn tijd aan het verdoen was met muziek en dans, met name in de kroeg. Verfumfeien was geen lang leven beschoren bij onze oosterburen, maar het afgeleide bijvoeglijk naamwoord ‘verfomfaaid’ mag zich volgens de fijne website Taalvoutjes.nl ‘in Nederland nog op veel aandacht verheugen’. En van de oorspronkelijke betekenis ‘verkwisten’ werd het een klein sprongetje naar de huidige betekenis.

 

Nog zoiets: voedvrouw of vroedvrouw? Ik ben nogal visueel ingesteld, en ‘vroeden’ in combinatie met een bevalling roept bij mij niet zo’n hele fijne beelden op. Gelukkig komt ‘vroeden’ uit het Vroegmiddelnederlands (mooi galgjewoord) en betekent het ‘wijs’ en ‘verstandig’ - toch beter dan een vrouw die je enkel en alleen helpt met voeden.

 

Saillant detail: mijn schoonmoeder, jawel die níet verfomfaaide dame, gaf me deze zomer een make-upcursus cadeau omdat ze vindt dat ík me ‘zo ontzettend slórdig opmaak’.

 

Een groep HvA-docenten is het brein achter het blog ikzegookmaarwat.nl. Wekelijks wisselen ze de column voor HvanA af. Vandaag is de beurt aan Corinne van der Velden.