Vakbond AOb vreest dat hbo-personeel te maken krijgt met gedwongen ontslagen
Paul Disco | Douwe van der Zweep in het wetenschappelijk bureau van de vakbeweging, De Burcht
De overheid is van plan om een miljard euro te bezuinigen op het hoger onderwijs, wat gevolgen gaat hebben voor iedereen die nu studeert of dat van plan is. Douwe van der Zweep van de Algemene Onderwijsbond (AOb) sprak met HvanA over waarom men juist nú in actie moet komen.
Wat is precies het doel van deze demonstratie?
‘Het belangrijkste doel is om de bezuinigingen die de overheid op het onderwijs heeft gezet, terug te draaien. Deze bezuinigingen van een miljard euro maken het moeilijker voor hogescholen en universiteiten om goed onderwijs te blijven geven. Minder geld betekent nog hogere werkdruk, minder toegankelijk onderwijs en lagere welvaart. En ik vrees dat het uiteindelijk ook leidt tot gedwongen ontslagen.’
Waarom ben je daar bang voor?
‘Het is de optelsom aan bezuinigingen die het desastreus maken. Het komt er gewoon op neer dat je straks veel minder budget hebt. In het hbo komen deze plannen bovenop de huidige krimp van studentenaantallen. Ik vertel jou niks nieuws als ik zeg dat we ook op de HvA gesprekken voeren over hoe we hetzelfde werk kunnen blijven doen met minder mensen. Dat wordt nog veel ernstiger. We maken ons dus ook zorgen om de banen van mensen.’
‘Ik vind dat minister Eppo Bruins geen verantwoordelijkheid neemt voor zijn beleid’
Grote zorgen?
‘Kijk, het aantal tijdelijke contracten van docenten en ondersteuners is al grotendeels afgebouwd in het hbo. Ook bij de HvA wordt dat al gevoeld bij medewerkers. Dus als je nu nog veel meer geld gaat bezuinigen en je weet dat tachtig procent van het geld in mensen zit, dan raakt dat de vaste contracten van medewerkers.’
Je zegt ook dat het onderwijs minder toegankelijk wordt voor jonge mensen?
‘De overheid wil dat het aantal internationale studenten afneemt. Daardoor komt er minder geld voor hogescholen en universiteiten binnen. Tegelijkertijd worden de studiekosten verhoogd, vooral voor studenten die langer over hun studie doen, ook als dat door ziekte of andere persoonlijke omstandigheden komt.’
‘Dit zet studenten die al wat extra hulp nodig hebben nog meer onder druk. Ze moeten dan ineens veel meer collegegeld betalen, wat het risico vergroot dat ze hun studie niet willen of kunnen afmaken. Veel hbo-studenten komen niet uit een gezin waarvan de ouders gestudeerd hebben. Het kan zomaar zijn dat die groep minder gaat studeren, terwijl de maatschappij ze juist hard nodig heeft.’
Minister Eppo Bruins lijkt niet echt open te staan voor een andere koers. Hoe breek je daar doorheen?
‘We werken samen met andere vakbonden en onderwijsorganisaties om zoveel mogelijk druk op de politiek te zetten. Eerdere demonstraties, bijvoorbeeld tegen bezuinigingen in het basisonderwijs, hebben ook effect gehad, al duurde het wel even. Als deze demonstratie niet genoeg in beweging zet, gaan we kijken hoe we verder actie kunnen voeren.’
‘We moeten voorkomen dat goed onderwijs straks niet meer vanzelfsprekend is’
Wat vind je ervan dat de minister zich zo opstelt? Eigenlijk lijkt er niets bespreekbaar.
‘Ik vind dat Eppo Bruins geen verantwoordelijkheid neemt voor zijn beleid. Het feit dat hij minister is, betekent ook dat hij moet kijken naar de effecten. En er ligt al sinds begin september een verzoek voor een gesprek, maar de minister reageert niet.’
Je kunt je toch ook voorstellen dat je soms moet bezuinigen.
‘De vraag is: wat voor land wil je zijn? Wat zowel het onderwijs als de werkgevers betreft, zijn we een land waar we inzetten op innovatie. Dan moet je dus investeren. Er is nu ook een plan om grote bedrijven vrij te stellen van dividendbelasting, dat scheelt 800 miljoen euro aan inkomsten. Geef je die vrijstelling niet, dan hoef je deze hele bezuiniging op het hoger onderwijs niet meer uit te voeren. Die belasting wordt geheven op bedrijven die van gekkigheid niet meer weten wat ze met hun winsten aan moeten. Het klotst daar niet tegen de plinten, maar tegen het plafond. En dat is nog maar een alternatief, er zijn er meer.’
Wat zou je willen zeggen tegen studenten en docenten die twijfelen of ze mee moeten protesteren?
‘Het is belangrijk dat zoveel mogelijk mensen op 14 november hun stem laten horen. We moeten voorkomen dat we straks terechtkomen in een situatie waarin goed onderwijs niet meer voor iedereen vanzelfsprekend is. Met het protest willen we laten zien dat dit beleid gevolgen heeft voor iedereen en dat er andere oplossingen mogelijk zijn.’
