Gemeente Amsterdam pakt wooncrisis aan, maar doet weinig beloftes aan studenten
Hoe wil Amsterdam de komende jaren het kamertekort tegengaan? Er zijn nieuwe woningbouwplannen, maar daarin doet de gemeente geen beloftes over een nieuw aantal studentenwoningen. Wel moeten kamers weer makkelijker worden verhuurd. Een blik op de plannen.
Wonen moet weer een recht worden, niet de handel die het de afgelopen jaren is geweest. En dus presenteerde de gemeente Amsterdam deze maand het Woningbouwplan 2022-2028 en de Amsterdamse Aanpak Volkshuisvesting, twee lijvige plannen om de wooncrisis de komende jaren te lijf te gaan.
Er gaat flink gebouwd worden in de stad: het doel is zeker 7.500 woningen per jaar. Een woning in de hoofdstad moet bovendien vanzelfsprekender worden voor iedereen, vindt de gemeente, of je nu rijk bent of arm. Maar geldt dat ook voor studenten? Waar kunnen zij qua ruimte op rekenen?
1. Geen concrete ambitie
Dat vraag je je af na het lezen van de plannen. In het Woningbouwplan 2022-2028 ontbreekt het aan een concrete doelstelling voor studenten en zijn er ‘geen nieuwe streefaantallen vastgesteld’. Kortom, de gemeente kan niet beloven hoeveel nieuwe studentenwoningen erbij moeten komen, ondanks het groeiende kamertekort (zie kader onder).
Wel wordt in de Amsterdamse Aanpak Volkshuisvesting gesproken over 2.500 tot 3.000 nieuwe tijdelijke sociale huurwoningen. Die moeten in samenwerking met het Rijk worden gebouwd, en zijn bedoeld voor doelgroepen als statushouders en studenten. Ze moeten tenminste tien jaar in Amsterdam staan en bieden op korte termijn dus woonruimte.
Rond 2030 moeten er in Nederland zeker 60.000 studentenwoningen bij, zo staat in het Landelijk Actieplan Studentenhuisvesting beschreven. De gemeente Amsterdam onderschrijft deze ambitie, maar geeft geen garanties over het eigen aandeel: er is schaarste aan woningen en ‘niet op te bouwen tegen de huidige instroom van studenten’, zo is de uitleg.
Zo’n 26.800 studenten hebben op dit moment geen woonruimte. Dit kamertekort gaat de komende jaren verdubbelen naar ruim 50.000 woningen, zo verwacht Kences, het informatiecentrum voor studentenhuisvesting.
Vanwege het grote tekort sprak de gemeente Amsterdam afgelopen jaren af met onderwijsinstellingen en andere partners om tenminste 3.500 nieuwe woningen voor studenten te bouwen. Voor de komende jaren ontbreekt het aan een dergelijke ambitie voor jongeren of studenten.
2. Minder internationals, meer ruimte?
Wat kan er wel? Om de situatie voor studenten te verbeteren, zoekt de gemeente Amsterdam andere oplossingen dan bouwen alleen. De stad moet ten eerste geholpen worden bij het verlagen van de instroom van (buitenlandse) studenten, vindt de gemeente. Aan die plannen wordt nu inderdaad gewerkt door het kabinet.
Buitenlandse studenten hoeven in ieder geval niet op extra hulp te rekenen, staat in de Amsterdamse Aanpak Volkshuisvesting. Er komt ‘geen extra gemeentelijke inzet’ voor studenten van over de grens. Wat betekent dat? Dat de gemeente niet langer onderwijsinstellingen gaat ondersteunen bij het regelen van woonruimte voor internationals, bijvoorbeeld.
3. Ruimte beter benutten de oplossing?
Studenten weren is een, nieuwe kamers creëren een tweede. De gemeente lijkt de oplossing vooral te zoeken in het benutten van de woningen die er al zijn. Door woningdelen weer makkelijker te maken, bijvoorbeeld. Dat zou kunnen door het individuele huurcontract als voorwaarde voor kamerverhuur los te laten.
Afgelopen week demonstreerde een groep studenten in de wijk Kronenburg voor de komst van 2.500 nieuwe studentenwoningen. Die zouden er komen, was het idee. Maar de bouw wordt nu door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat tegengehouden: Schiphol zou te veel geluidsoverlast veroorzaken. De gemeente Amsterdam ziet de woningen graag komen.
Dat is een van de opvallendste voorstellen van de Amsterdamse Aanpak Volkshuisvesting. Afgelopen jaren gold juist dat iedere huurder zijn eigen individuele huurcontract bij een huisbaas moest afsluiten. Die maatregel werd ingevoerd om huurders te beschermen. Nu moeten huisbazen juist weer worden verleid om meer mensen makkelijker in huis te nemen onder een contract, vindt wethouder Zita Pels van Volkshuisvesting.
Die maatregel zou volgend jaar in kunnen gaan. Hoeveel woonruimte het moet gaan opleveren voor studenten is niet te zeggen. Belangenbehartigers van huurders reageerden dinsdag overigens niet positief op het voorstel. In Het Parool wordt beweerd dat met dit voorstel de deur wagenwijd wordt openzet voor huisjesmelkers.
Ten slotte wil de gemeente hospitaverhuur verder stimuleren. Nu is dat financieel nog wat onaantrekkelijk voor mensen in de bijstand, bijvoorbeeld: hoe meer mensen in jouw huis wonen, hoe lager je uitkering. De gemeente Amsterdam wil die regels versoepelen en hoopt zo dat mensen vaker bij elkaar gaan inwonen.