Als het aan deze studenten ligt, woon jij later in een huis van koeienpoep

27 oktober 2021
Beeld:

Maxim Meijer | Digitale afbeelding van een 3D-geprint huis van koeienmest

Geplaatst door
Marloes van de Wakker
Op
27 oktober 2021

Huizen bouwen met koeienmest om creatief om te gaan met het stikstofprobleem in ons land, drie studenten geloven dat het kan. Met een 3D-printer bewerken ze koeienpoep tot bouwmateriaal en afgelopen week lieten ze hun idee zien op de Dutch Design Week.

Waar is straks jouw eerste koophuis van gemaakt? Je denkt vast niet gelijk aan koeienpoep. Maar als het aan drie studenten ligt dienen deze geurige uitwerpselen straks als cement voor de muren.

 

Nederland kampt met een mest- en stikstofprobleem. Onze enorme veeteelt zorgt voor kilo’s mestoverschot per jaar, waar een hoop stikstof uit verdampt. Wat nou als we deze bruine hopen dan tenminste nog voor iets nuttigs kunnen gebruiken? Tijdens de minor Makerslab bedachten Miruna Vlad (22), Doris Hondtong (23) en Maxim Meijer (23) een creatieve oplossing. De drie studenten besloten koeienpoep niet langer als iets vies te zien, maar als materiaal om iets nieuws van te maken. Doris legt er meer over uit.

Beeld: Eigen foto | Miruna verzamelt koeienmest voor het onderzoek.

Hoe zijn jullie op het idee gekomen om huizen te bouwen van koeienpoep?

‘Door de enorme veeteelt in Nederland is er een gigantisch mestoverschot. De bouwwereld zorgt bovendien ook voor een grote uitstoot van CO2 en stikstof, waardoor er groeiende belangstelling is voor bouwen met natuurlijke materialen. Wij dachten daarom: wat als we koeienpoep niet beschouwen als iets vies, maar als materiaal waarmee je iets nieuws kunt maken zoals 3D-geprinte huizen? Het is een veel duurzamere optie dan bijvoorbeeld een huis van stenen of hout. En het 3D-printen van gebouwen is ook nog eens efficiënter, doordat het sneller kan en er minder materiaal voor nodig is. Je kunt er ook meer organische vormen mee maken, waardoor huizen makkelijker aan persoonlijke ontwerpwensen kunnen worden aangepast.’

 

Zakt het materiaal niet snel in elkaar als we erin gaan wonen?

‘Nee. Koeienpoep heeft een nuttige eigenschap: het is waterafstotend. Veel natuurlijke materialen lossen op wanneer het in contact komt met water, maar met een huis van koeienmest hoef je dus niet bang te zijn voor een flinke regenbui.’

 

Jullie bewerken de koeienmest met een 3D-printer. Hoe gaat dat in zijn werk? 

‘Een standaard 3D-printer smelt een staaf plastic om en bouwt hier door middel van verschillende lagen een nieuw product van. Wij doen er koeienmest in en voegen hier een aantal natuurlijke stoffen aan toe om het steviger en houdbaar te maken. Het kleiachtige mengsel wat er vervolgens uitkomt, wordt als cement gebruikt om een muur van te bouwen. Dit stinkt lang niet meer zo erg als de oorspronkelijke koeienmest, maar er zit nog wel een luchtje aan. Het ruikt een beetje naar de gedroogde mestkorrels die je voor je tuin kunt kopen. Uiteindelijk zou het cement door verder scheikundig onderzoek helemaal geurloos kunnen worden.’

Beeld: Eigen foto | Met de 3D-printer worden verschillende testen gedaan.

Wat betekent jullie nieuwe manier om mest te gebruiken voor het verminderen van de veeteelt in Nederland?

‘Het is nog steeds nodig dat de veeteelt drastisch afneemt. Koeien produceren twee keer zoveel poep als melk. Op dit moment levert dat achttien miljard kilogram mest per jaar op. We hebben berekend dat we hiervan anderhalf miljoen huizen per jaar zouden kunnen bouwen van vijftig vierkante meter. Zoveel huizen hebben we niet ieder jaar opnieuw nodig in Nederland. Zelfs als het aantal koeien afneemt, blijft er dus nog genoeg mestoverschot over waar we beter iets nuttigs mee kunnen doen.’

 

Zou je ook met uitwerpselen van andere dieren huizen kunnen bouwen? 

‘Wij hebben ons op koeienpoep gericht, omdat het grootste deel van de mest in Nederland van koeien afkomt. De mest van vleeskoeien is het meest geschikt om mee te bouwen, omdat die een stuk stugger is dan die van melkkoeien. Bij iedere soort poep moet je weer opnieuw uitvinden wat de beste samenstelling is om er stevig bouwmateriaal van te maken. Je zou dit idee uiteindelijk dus ook kunnen doorvoeren voor mest van andere dieren, zoals varkens of geiten. Het enige wat je dan hoeft te doen is een nieuw recept te bedenken.’

‘Op de terugweg van een boer zaten we met een emmer poep in de trein’

Is het geen stinkend klusje?

‘Hoe langer je ermee werkt, hoe normaler het wordt. Je ruikt de geur nog wel, maar de vieze associaties verdwijnen. Ik schrok na een tijdje niet meer als er poep op mijn hand zat en het levert ook juist een hoop komische situaties op. Als je op de terugweg van een boer met een emmertje poep in de trein zit of voor de zoveelste keer in een emmer staat te roeren, denk je wel even lachend: waar ben ik eigenlijk mee bezig?’

Beeld: Eigen foto | Studenten Marnix (links) en Doris (rechts) op de Dutch Design Week

Jullie stonden met het project op de Dutch Design Week in Eindhoven. Hoe was dat?

‘Superleuk. We hebben veel enthousiaste reacties en uitnodigingen van andere universiteiten en onderzoekers gehad. De meeste mensen moesten in eerste instantie lachen toen ze binnenkwamen en zagen dat we iets met koeienpoep doen, maar werden al snel enthousiast van ons idee.’

 

Wanneer kunnen we het eerste echte koeienpoephuis verwachten?

‘Ik ben bang dat dit nog wel even gaat duren. Dit project is pas de beginfase en hoewel we na onze studies misschien verder aan de slag willen met ons idee, gaat er over goede materiaalontwikkeling zo een aantal jaar heen. Maar ons idee heeft zeker potentie, dus ik hoop dat mijn eerste eigen huis later van koeienpoep gemaakt zal zijn.’